ببینید ، غذاهای خیابانی معروف تهران قدیم چه بود؟ - دانشنامه آریایی

خبرنگاران - مریم باقرپور: غذاهای خیابانی در تهران قدیم بیشتر به غذاهای خانگی شباهت داشت تا فست فودهای پُرکالری غربی. در واقع بر خلاف تصوری که مردم از غذاهای خیابانی دارند، در تهران قدیم فروشنده سعی می کرد برترین مواد خوراکی هر فصل را با قیمت کمتر بفروشد. این غذاها بیشتر به وسیله مسافران یا مردمی که در شهر تردد می کردند خریداری می شد. البته گاه به واسطه معروفیت یک فروشنده، مردم حاضر بودند مسافت زیادی را تردد و فقط از آن فروشنده خرید نمایند.

قصه های خواندنی تهران را اینجا دنبال کنید

سیب زمینی و تخم مرغ پخته

سیب زمینی و تخم مرغ پخته در فصل زمستان یکی از خوشمزه ترین و مقوی ترین غذای خیابانی تهران بود که همراه با نمک، فلفل، ادویه تند، گاهی گوجه، کره و خیار سرو می شد. فروشنده ها تخم مرغ و سیب زمینی ها را در قابلمه های بزرگ مِسی به صورت مجزا نگه می داشتند و به مراکز پُر تردد مانند سینماها، پارک ها و پایانه های حمل ونقل می رفتند.

نان و پنیر

نان و پنیر محلی از غذاهای خیابانی و نوستالژیک تهران قدیم بود. فروشنده ها این مواد غذایی را داخل یک جعبه بزرگ یا کیسه های مخصوص حمل می کردند. اوج فروش این دسته از کاسبان نزدیک صبح و غروب بود که مردم در پی میان وعده مناسب بودند. البته در تابستان نان و پنیر جزو پرطرفدارترین غذاهای تهران به حساب می آمد.

باقالی پخته

باقالی های پخته داغ داغ در ظرف های مخصوص با ادویه های مخصوص مانند فلفل قرمز در غذاهای خیابانی هواداران زیادی داشت. اوج فروش باقالی فروش ها در فصل سرما بود. چرخی های باقالی فروش امروزی ناشی از گذشته است.

لبو یا شلغم پخته

در تهران قدیم به محض سرد شدن هوا لبوفروش ها یا شلغم فروش ها با گاری های مخصوص خود به خیابان ها می آمدند. گاری لبوفروش ها طوری بود که زیر مجمع آن را با زغال یا وسایل گرمایشی گرم نگه می داشت تا لبوها سرد نشده و آرام آرام مغز پخته شوند.

آب تمشک، آلبالو و زرشک

در تهران قدیم با آغاز فصل گرما فروشندگان به جای فروختن مواد غذایی مانند لبو، تخم مرغ یا شلغم سراغ غذاهای مناسب هوای گرم می رفتند. آنها شربت های خانگی را در لیوان های بزرگ و مشبک شیشه ای یا لیوان های مسی با یخ فراوان در به مردم می فروختند که آب زرشک، آلبالو و تمشک بعضی از آنها بود.

شاتوت یا توت

میوه تمشک، شاتوت و توت یکی از مهم ترین محصولات باغی در تهران بود. تاجایی که سوغاتی های مهم تهران انواع توت قرمز، توت سفید یا به اصطلاح قدیمی ها توت صابونی بود. در فصل برداشت توت دکه های غذاهای خیابانی تهران از میوه های فصلی و نوبرانه بهاری پُر می شد و فروشنده ها توت را در مجمع بزرگی می ریختند. گاهی توت ها را در کیسه های کاغذی یا ظروف غذاخوری می ریختند.

بامیه خوراکی

برخلاف تصور گردشگران که فکر می نمایند بامیه ها جزو شیرینی های مرسوم شهرهای کشور ترکیه مانند استانبول هستند، در گذشته انواع بامیه ها در تهران قدیم طبخ می شد و جزو محبوب ترین شیرینی ها بود. این بامیه ها با شهد بسیار شیرین طعم خانگی داشتند.

سمبوسه

سمبوسه ها هواداران زیادی داشت و در هر شهر ایران به شکل متفاوتی تهیه می شد. در تهران قدیم هم گوشت را با سبزیجات طعم دار و به عنوان مایع میانی استفاده می کردند. سمبوسه نسبت به غذاهای خیابانی دیگر در تهران قدیم گران تر بود.

جگر و جغر بغور

خوراک جگر یا جَغَور بَغور (جغول بغول- چغور پغور) یکی دیگر از غذاهای خیابانی محبوب تهرانی ها بود که جزو غذاهای خیابانی لوکس و مقوی به حساب می آمد. فروش این خوراک را در منطقه ها تفریحی تهران بیشتر بود.

آش

در گذشته و در فصل سرما بسیاری از فروشندگان دوره گرد آش خانگی تهیه نموده و آنها را در دیگ های بزرگی حمل می کردند. این دیگ ها به گونه ای بود تا آش سرد نشود. فروشنده در کنار کاسه های گود در ظرف های جداگانه کشک، سیر داغ، پیاز داغ و نعنا داغ می ریخت.

• پژوهشگر غذاهای تهران: خوراک ها عامل کاریابی و ارتباط مردم بود | طهرونی ها چه می خوردند؟ | غذاهای اصیل مرکز را بشناسید

• گفت وگو با کارشناس غذا و داور مسابقه های آشپزی: چطور یک خوراکی در پی تصاحب جایگاه اشکنه و آش تهرانی هابود؟ | وقتی آشپزی های کوچه بازاری رونق گرفت

• آداب مهربانی ساکنان تهران قدیم | از دهان چشان تا تکه همسایگی و لقمه مفتکی | هوس غذا به دل هیچ کس نماند

• ماجرای خواندنی دو آشی که قدیمی های تهران می پختند | روایت یک تاریخ پژوه و تهران شناس را دراین باره بخوانید

• مربی و کارشناس آشپزی ایرانی: فینگرفود و پیتزای ایرانی هم داریم| تهران مهد غذاهای فراموش شده است

• روایت یکی از نوادگان مظفرالدین شاه درباره غذای تهرانی های قدیم و آداب مهمان داری؛ از دلمه لذیذ تا غذاهای فصلی فراموش شده

• اینفوگرافیک | 10 خوراکی ثبت ملی شده مرکز را بشناسیم | 800 سال قبل نان لواش در تهران چگونه پخته می شد؟

• وعده های غذایی در تهران قدیم | ناهار قلیان از ناهار جدا بود

• غذاهای گم شده در شمیران 3هزار و 500ساله کدامند؟ | از والک پلو تا سمنوپزان و از پلو بهتر