کومسا آیینی هزارساله در اورامان - دانشنامه آریایی

به گزارش خبرنگاران، کومسای در اورامی(هورامی) از 2 کلمه کو به معنی جمع شدن و مجمع و مسای به معنی یادگیری تشکیل شده است.

روایت می گردد با توجه به شرایط خاص منطقه و فرهنگ تعاون و همزیستی نشأت گرفته از طبیعت سخت هورامان و فرهنگ کوچ نشینی و هوارنشینی، هرساله اواسط فصل بهار مردم، روستا را ترک و به هوارهای دور و نزدیک در منطقه کوچ می کردند و مدتی بیش از 6 ماه از سال را از همدیگر دور بودند و قبل از کوچ لازم می دیدند جلسه و مراسمی مقرراتی را سامان دهی نموده و امورات ضروری اجتماعی را میان خود تقسیم و به افراد واجد شرایط واگذار نمایند و برای کوچ آماده می شدند.

در پس این ماجرا یک افسانه روایت می گردد که پیرشالیار مردی بزرگوار بوده و کرامات خاصی داشته است که به عنوان مثال گفته می گردد او توانسته شاه بهارخاتون را که دختری کر و لال بود شفا بدهد.

بعلاوه روایاتی وجود دارد که روزی یکی از مریدان پیرشالیار به نام درویش گومار نزد پیرشالیار رفته و از کمبود شیر دام های خود گله و شکایت می نماید، پیرشالیار به او می گوید در نزدیکی مزار درویشی که دامپزشک بوده سنگی هست، قطعه ای از آن را بِبُر و به مشک دام های خود ببند تا شیرشان افزون گردد؛ به همین علت هنوز هم در خاتمه مراسم کومسای تکه سنگ سفیدی را که در جوار مزار پیرشالیار وجود دارد می شنمایند و برای تبرک با خود می برند که بنا بر اعتقاد اهالی هورامان، خاصیت برکت بخشی دارد.

در واقع کومسای را می توان نمادی از اعتقادات و باورهای مردم منطقه هورامان دانست، مراسمی که قدمت آن بنا به اسناد و مدارک مستند و روایات معتمدین و ریش سفیدان منطقه بیش از هزار سال است.

این آیین مهن و سنتی امروز آدینه 15اردیبهشت به رسم هرسال و یا حضور پرشور گردشگران داخلی و خارجی و مردم استان در منطقه جهانی اورامان برگزار گردید.

سرپرست اداره کل میراث فرهنگی، گردشگری و صنایع دستی کردستان در حاشیه این مراسم اظهار کرد: ثبت جهانی منظر فرهنگی هورامان و وجود ظرفیت های فرهنگی، تاریخی و طبیعی در این منطقه موجب شده تا هورامان به یکی از قطب های مهم گردشگری کشور تبدیل گردد و همیشه مورد توجه تعداد بی شماری از گردشگران قرار گیرد.

منصور مهرزاد اضافه نمود: کومسای از جمله برنامه هایی است که هرساله در نیمه اردیبهشت ماه در این منطقه جهانی به صورت ویژه و باشکوه هرچه تمام تر برگزار می گردد.

وی عنوان نمود: این مراسم امروز آدینه با حضور مسئولان استانی و شهرستان، مردم منطقه و هزاران نفر از گردشگران و علاقه مندان به این آئین سنتی از داخل و خارج از کشور، در محوطه ای مجاور زیارتگاه سیدمصطفی مشهور به پیرشالیار از نوادگان و سادات حضرت امام جعفرصادق (ع) برگزار گردید.

سرپرست اداره کل میراث فرهنگی، گردشگری و صنایع دستی کردستان یادآور شد: برپایی نمایشگاه صنایع دستی و سوغات منطقه، دف نوازی، اجرای شمشال هورامی و شعرخوانی از جمله برنامه های جنبی این مراسم آئینی بود که با استقبال بی نظیر گردشگران همراه بود.

وی ابراز امیدواری کرد، همیشه بتوانیم با همکاری شایسته مردم، بخش خصوصی و دستگاه های مربوطه با ارائه خدمات مناسب و کسب رضایتمندی گردشگران در سفر به کردستان، انگیزه حضور دوباره و زمینه انتخاب استان به عنوان مقصد گردشگری را فراهم آوریم.

شایان ذکر است، علاوه بر این مراسم، مراسم جشن عروسی پیر شالیار هم یکی از جشن های رایج در منطقه جهانی هورامان است که هر ساله در اواسط بهمن ماه و هم زمان با جشن سده برگزار می گردد.

این مراسم در واقع سالگرد ازدواج پیر افسانه ای به نام شالیار است که ریشه در اسطوره ها و اعتقادات و آیین قدیم مردم این سرزمین دارد.

منطقه هورامان تخت در 60 کیلومتری جنوب شهر مریوان و غرب شهرستان سروآباد با جمعیتی بیش از سه هزار و 500 نفر در میان کوه های سر به فلک کشیده تخت ثانی، پیررستم، مله اسب و کوسالان محصور است و نماد و قلب تپنده منطقه جهانی هورامان به عنوان منظری تاریخی و فرهنگی محسوب می گردد.