گیاه سانسوریا را چطور نگهداری کنیم؟ - دانشنامه آریایی

گیاه سانسوریا از گیاهان آپارتمانی بسیار پر مصرف است.

به گزارش خبرنگاران، سانسوریا از خانواده ساکولنت ها و جز گیاهان آپارتمانی معروف و درعین حال پرطرفدار به شمار می رود؛ محبوب از این جهت که در عین زیبایی و تنوع گونه ها، نگهداری آسان داشتی و جز گیاهان سرسخت و مقاوم است. در نتیجه اگر به تازگی قصد شروع پرورش گیاهان آپارتمانی را دارید، مسلما سانسوریا به خاطر نگهداری آسانی که دارد انتخابی مناسب برای شماست. بعد از انتخاب و خرید گیاه مورد نظرتان اگر سانسوریا را انتخاب کرده اید یا این گیاه را در خانه خود دارید، مهم ترین کاری که باید برای آن انجام دهید، نگهداری از آن است، دقیقا چیزی که قرار است در این مطلب برای شما شرح بدهیم تا به طور کامل با آن آشنا شوید.

در این مطلب شما را با روش نگهداری از سانسوریا آشنا کرده، روش های تکثیر سانسوریا را برای شما خواهیم گفت، به فواید استفاده از سانسوریا در محیط خانه اشاره کرده، آفات و مسائل گیاه را بررسی خواهیم کرد و در خاتمه مطلب نیز پاسخ سوالات متداول شما درباره نگهداری از سانسوریا را خواهیم داد.

نور مناسب برای نگهداری از سانسوریا

سانسوریا به سرعت خود را با محیط وفق می دهد؛ یعنی حتی در نور خیلی زیاد هم به رشد خود ادامه می دهد؛ حتی نور های مصنوعی مثل نور لامپ های فلوئورسنت که امروزه در هر مکانی یافت می شوند هم می تواند نیاز سانسوریا به نور را برطرف کند. همین موضوع باعث شده سانسوریا یک گیاه آپارتمانی مناسب و جز گیاهان مقاوم به نور کم باشد، منتها نور ایده آل برای این گیاه نور غیرمستقیم و نسبتا زیاد است. در نتیجه بهتر است آن را در نزدیکی پنجره جنوبی که بیشتر از سایر قسمت های خانه نورگیر است قرار دهید. نور کافی باعث می گردد تا در صورت آبکمک بیش ازحد، آب اضافی تا حدی تبخیر شده و گیاه غرقاب نگردد.

مقدار آب مورد نیاز سانسوریا

سانسوریا به آب خیلی کمی برای رشد نیاز دارد و بهتر است هر دو هفته یک بار خاک آن را چک کنید و فقط اگر خیلی خشک بود به آن آب بدهید.

دما و رطوبت ایده آل برای نگهداری از سانسوریا

سانسوریا هم به دما و هم به رطوبت مقاوم است و رطوبت کم یا زیاد و همچنین دمای کم یا زیاد تاثیر چندانی در رشد آن ندارد؛ اما برای اینکه بهترین شرایط را برای گیاه فراهم کنید، ضروری است آن را در محیطی با دمای متعادل و از همه مهم ترین با تغییرات دمای کم و همچنین مقدار رطوبت میانه نگهداری کنید. ضمن اینکه گیاه نباید در مقابل وزش باد وسایل سرمایشی و گرمایشی قرار بگیرد.

کود و مواد مغذی مناسب برای سانسوریا

مثل همه گیاهان خانگی اگر دوست دارید در طول نگهداری از سانسوریا شاهد رشد بیشتر آن باشید، ضروری است به آن کود بدهید. به این منظور بهتر است از کودهای رقیق شده برای تقویت گیاه استفاده کنید. کودهایی با نسبت 10-10-10 کودهای مناسبی برای این منظور هستند.

برای سانسوریاهایی که در باغچه و خارج از گلدان کاشته شده اند نیز کودی شبیه به کودی که برای سانسوریای گلدانی استفاده می کنید با همان نسبت و ترکیبات فقط به صورت مایع را انتخاب کنید. احتمالا بعد از کوددهی در باغچه و در اطراف سانسوریا علف های هرزی رشد خواهند کرد که در چنین شرایطی توصیه می کنیم آن ها را مرتبا هرس کنید تا خاک را از مواد غنی خالی نکنند و مانع رشد گیاهان نشوند.

خاک مناسب برای نگهداری از سانسوریا

سانسوریا خاکی سنگین مثل خاکی ترکیبی از شن، ماسه، رس و مواد آلی را می پسندد. در نتیجه موقع تعویض گلدان و فراهم کردن شرایط مناسب برای نگهداری از آن، به این نکته توجه داشته باشید. اگر قصد دارید سانسوریا را در باغچه خود بکارید، باید به خاک و نور مورد نیاز آن دقت کنید. بهترین محدوده Ph خاک برای رشد سانسوریا، بین 4.5 تا 7.5 است. بخشی از باغچه را انتخاب کنید که کمی سایه باشد و در عین حال نور کافی هم به آن بتابد. به عبارتی گیاه به گونه ای در باغچه کاشته گردد که نور مستقیم خورشید به آن نتابد.

گلدان مناسب برای نگهداری از سانسوریا

سانسوریا هم قابلیت کاشته شدن در گلدان و هم باغچه را داراست. اگر انتخاب کرده اید که از این در گلدان نگهداری کنید، به یک گلدان سفالی نیاز دارید. گلدان باید پهن باشد و قد تقریبا کوتاهی داشته باشد. چون سیستم آبرسانی ریشه سانسوریا در خاک کم عمق بهتر عمل می کند. ضمن اینکه به زهکشی مناسب گلدان هم توجه کنید، چراکه همانطور که در آموزش تصویری تعویض خاک و گلدان سانسوریا گفتیم انباشته شدن آب در خاک و اطراف ریشه، باعث پوسیده شدن و از بین رفتن ریشه گیاه می گردد.

گل دهی سانسوریا

گل های سانسوریا، طیف رنگی سبز تا سفید دارند و گرده افشانی آنها از طریق پروانه ها انجام می گردد. البته عموما سانسوریا گل های زیادی تولید نمی کند. شاید فقط تعداد خیلی کمی شکوفه روی ساقه های آن رشد کند، ولی در عوض ریزوم های کوچکی را در اطراف خود رشد می دهد که پس از گذشت زمان به سانسوریاهای زیبایی تبدیل می شوند!

روش های تکثیر سانسوریا

رشد و تکثیر سانسوریا از راه های مختلفی مثل کاشت بذر، قلمه زدن یا گذاشتن برگ در آب انجام می گردد. راحت ترین روش، کاشتن بذر سانسوریا در خاک یا محیط کشت مدنظرتان است. این روش اگرچه ساده است، اما خیلی مورد استفاده قرار نمی گیرد، چون زمان زیادی طول می کشد تا دانه ها جوانه بزنند.

راه دیگر این است که تعدادی از برگ های سالم گیاه را جدا کنید و در خاک بکارید. بعد از مدتی این برگ ها ریشه خواهند زد و از هر ریشه یک سانسوریای تازه رشد می کند. (منظور از ریشه همان ریزوم است.)

علاوه بر دو راه یاد شده می توانید از آب هم برای تکثیر سانسوریا کمک بگیرید. به این منظور یک برگ جوان را از سانسوریا جدا کنید و در یک لیوان آب قوطه ور کنید. هر چند روز یک بار آب را عوض کنید تا پس از چند هفته ریشه های تازه را ببینید. وقتی ریشه ها به مقدار کافی بزرگ شدند وقت آن رسیده که گیاه را به گلدان مخصوص خود منتقل کنید.

آفات و بیماری ها در طول نگهداری از گیاه سانسوریا

آفت ها

آفت های اصلی که سانسوریا را تهدید می کنند شپشک آردی و نوزاد عنکبوت هستند. این آفت ها شیره گیاه را می مکند و به تدریج باعث پلاسیده شدن برگ ها می شوند. ازاین رو اگر آنها را به موقع از بین نبرید می توانند باعث نابودی گیاه کامل شوند. این آفت ها علاوه بر مکیدن شیره گیاه، گاهی هم ممکن است با ایجاد حفره و زخم روی برگ ها، باعث حساس شدن برگ ها شوند؛ به طوری که در اثر کوچترین آفت یا بیماری، گیاه مقاومتی نکند و از بین برود.

راه چاره از بین بردن این آفات ساده است و کمی حوصله و زمان نیاز دارد. در مورد شپشک آردی باید بگوییم که شپشک آردی قابل رویت است. پس گیاه را بررسی کنید و اگر آنها را دیدید، با یک دستمال آن ها از روی گیاه جدا کنید. برای پیشگیری از حمله شپشک آردی می توانید کمی الکل به سطح برگ ها اسپری کنید.

اما در مورد نوزاد و تخم عنکبوت، باید همیشه برگ ها را تمیز نگه دارید. چون نوزاد و تخم عنکبوت به راحتی شپشک قابل مشاده نیستند. در نتیجه مرتبا برگ های گیاه تمیز کرده و رطوبت هوای محیط را افزایش دهید. چون رطوبت حشرات و آفات را از گیاه دور نگه می دارد.

بیماری ها

در مورد بیماری های سانسوریا در طول نگهداری از آن باید بگوییم که این گیاه بیشتر به بیماری های قارچی که اغلب در اثر آبکمک و رطوبت زیاد است دچار می گردد؛ به طوری که اگر سطح برگ ها دائما خیس باشد، قارچ ها به سرعت در آن محل رشد می کنند و باعث ضعف، پلاسیدگی و در نهایت قرمز شدن برگ ها خواهند شد. در نتیجه اگر برگ های گیاه شروع به قرمز و قهوه ای شدن کردند و قسمت های سفید رنگ روی آن ها تشکیل شد، بخش های سفید رنگی که معمولا شبیه تار عنکبوت هستند و به مرور زمان قهوه ای رنگ می شوند، مطمئن باشید که گیاه بیمار شده و نیاز به درمان فوری دارد. برای درمان گیاه در این شرایط ضروری است گیاه را از خاک خارج کرده و ریشه های آلوده و بیمار را جدا کنید. سپس گیاه را به خاکی تازه و مناسب منتقل کنید.

توصیه ما به شما این است که همیشه گیاه خود را در شرایطی نگه دارید که دچار بیماری های قارچی نگردد، چون بیماری های قارچی به سرعت باعث پوسیده شدن و در نهایت مرگ گیاه می شوند. به این منظور همیشه برگ های سانسوریا را خشک نگه دارید، به مقدار کافی (نه بیشتر و نه کمتر) به گیاه آب بدهید و اجازه بدهید خاک خشک گردد و مجددا گیاه را آبکمک کنید. علاوه براین از خاک های با زهکشی مناسب استفاده کنید و دمای محیط را همیشه متعادل نگه دارید تا از رطوبتی بودن بیش ازحد محیط جلوگیری شده و در طول نگهداری از سانسوریا، سانسوریا شما دچار بیماری قارچی نگردد.

مسائل معمول در طول نگهداری از سانسوریا

متورم و بدبو شدن برگ های سانسوریا

اگر به گیاه بیش از حد آب بدهید، باید منتظر چنین اتفاقی باشید؛ آب زیاد باعث از بین رفتن سلول های برگ شده و درنهایت باعث بروز تورم برگ ها و بوی بد آن ها می گردد. در چنین مواقعی، سریعا برگ های آسیب دیده را جدا کنید و قبل از اینکه تمام برگ ها درگیر شوند، آبدهی را اصلاح کنید. ضمن اینکه بررسی کنید گیاه به بیماری قارچی دچار نشده باشد، دراین صورت حتما اقداماتی که قسمت قبلی گفتیم را نیز در مورد گیاه انجام دهید.

دلیل زرد شدن و کمرنگ شدن برگ های سانسوریا

زرد شدن برگ های سانسوریا به کمبود نور و خالی شدن خاک از مواد مغذی برمی گردد. برای حل این مشکل گیاه را به محلی پرنورتر با نور غیرمستقیم منتقل کرده و از کوددهای مناسب برای جبران مواد مغذی خاک استفاده کنید.

دلیل خشک شدن نوک برگ سانسوریا

خشک شدن نوک برگ های سانسوریا 3 دلیل عمده دارد:

گیاه شما تشنه است

نور بیش ازحد دریافت کرده است

دمای محیط بالاست

در مورد دلیل اول خاک گیاه را بررسی کنید؛ به این شکل که انگشت خود را در خاک گلدان فرو کنید، اگر به مقدار یک بند انگشت یا بیشتر سطح خاک خشک است، گیاه شما نیاز به آبکمک دارد. در مورد دلیل دوم نیز بررسی کنید نور محیط نگهداری از سانسوریا شما تا چه مقدار است و اگر احساس کردید نور محیط زیاد است، گیاه را به محیطی با نور متعادل تر منتقل کنید. در مورد دلیل سوم نیز مشابه دلیل دوم، محیط را از نظر دما بررسی کنید و اگر دمای محیط بالا بود، گیاه را به محیطی با دمای پایین تر منتقل کنید. همچنین می توانید اطراف گیاه آب اسپری کرده یا یک ظرف آب در نزدیکی گیاه قرار دهید تا با تبخیر سطحی رطوبت گیاه تامین شده و دما متعادل گردد.

دلیل زدگی و آسیب دیدن و شکستن برگ سانسوریا

در صورت لمس کردن بیش ازحد یا ضربه زدن به سطح برگ های سانسوریا، چنین مسائلی برای برگ ها آن ایجاد می گردد؛ چراکه سانسوریا برگ های لطیف و حساسی دارد. پس بهتر است آن را در مکانی دور از رفت و آمد زیاد و دور از محل بازی بچه ها قرار دهید تا برخوردی با آن صورت نگیرد. همچنین در جابه جایی و حمل آن نیز دقت کنید و تا حین جابه جای دچار ضربه و آسیب نگردد.

فواید نگهداری از سانسوریا در محیط خانه

تصفیه کردن هوا

سانسوریا جز گیاهان تصفیه کننده هوا است و توانایی تصفیه هوای خانه تان را دارد. همانطور که می دانید، هوایی که تنفس می کنید از عناصر مختلفی مثل اکسیژن، کربن دی اکسید، سایر گازها و حتی گردوغبار تشکیل شده است که برخی از آن ها لازم و برخی هم سمی و مضر هستند. برای مثال گازهایی مثل تری کلرواتن، بنزن، فرمالدهید، زایلن و بسکمک از گازهای دیگر برای سلامتی انسان مضر هستند. اجازه بدهید چند مورد از مضرات این گازها را برایتان نام ببریم؛ گاز تری کلرو اتن را در نظر بگیرید، این گاز می تواند باعث مسائلی مثل سر درد، حالت تهوع شده و در موارد حاد باعث به کما رفتن افراد گردد! بنزن هم باعث سوزش چشم شده، ضربان قلب را برده و باعث کاهش هشکمک می گردد. فرمالدهید سبب ورم کردن ماهیچه ها شده و حنجره و تارهای صوتی را تحریک می کند. زایلن هم مسائلی برای قلب، کلیه و کبد ایجاد می کند. با توجه به این موارد نگهداری از سانسوریا نه تنها مفید بلکه ضروری است، به خصوص اگر در مرکز شهرها زندگی می کنید.

متابولیسم اسید کراسولاسه یا CAM

متابولیسم اسیدکراسولاسه یکی از مهم ترین دلایلی است که بیشتر مردم سانسوریا را برای اتاق خواب و حمام خود انتخاب می کنند. CAM یا همان متابولیسم اسیدکراسولاسه، یک نوع از چرخه فعالیت گیاهی است. گیاهانی که در دسته CAM جای می گیرند در طول روز کربن دی اکسید هوا را جذب کرده و در شب اکسیژن آزاد می کنند. احتمالا شنیده اید که نباید گیاهان زیادی در اطراف مکان خوابیدن خود قرار دهید، چون برای انجام عمل فتوسنتز اکسیژن هوا را جذب می کنند و باعث کاهش کیفیت هوا می شوند که خوب این موضوع وقتی شما خواب هستید، امری خطرناک به شمار می رود، اما سانسوریا فرق می کند! سانسوریا می تواند در شب با تبدیل کربن دی اکسید به اکسیژن، مقدار اکسیژان هوا را بالا ببرد و باعث بهبود هوای تنفسی شما گردد. همین موضوع باعث شده که سانسوریا برای افزایش کیفیت خواب هم توصیه گردد.

کمک به از بین بردن بوی بد هوا

فرقی نمی کند که در محل کار هستید یا در منزل به دیدنی برنامه مورد علاقه تان نشسته اید، بوی بد و نامطبوع همیشه آزاردهنده است. یک اتاقی که به تازگی رنگ شده را در نظر بگیرید، بوی رنگ و مواد شیمیایی آن اتاق قابل تحمل نیست، بخصوص برای بچه ها؛ در چنین شرایطی باید از سانسوریا کمک بگیرید! سانسوریا هوا را تصفیه می کند و در عین حال بوی بد محیط را هم از بین می برد. اگر یک سانسوریا در اتاق قرار دهید، دیگر لازم نیست نگران بوی بد مواد شیمیایی باشید. پس اگر در سالن های زیبایی و یا محیط هایی کار می کنید که به طور مداوم از مواد شیمیایی مختلفی استفاده می گردد، بهتر است یک سانسوریا در نزدیکی خود قرار دهید.

مناسب برای ساخت کاردستی

علاقه ای به ساخت زیورآلات ساده، طناب یا حتی یک کمان برای کودک خود دارید؟ باز هم سانسوریا آماده است تا به شما کمک کند! دیگر برگ های خشک شده سانسوریا را دور نریزید. کافی است برای 3 هفته آن ها را داخل آب قرار داده و سپس پوست شان را جدا کنید. بعد از اینکه پوست شان را جدا کردید می توانید از فیبر داخل برگ ها برای ساختن لوازم تزئینی استفاده کنید.

حرف آخر

سانسوریا یک گیاه آپارتمانی همه چیز تمام است! می توانید به زیبایی از آن در دکوراسیون منزل خود استفاده کنید، او هم فضا را زیباتر می کند و هم هوا را تصفیه می کند. سانسوریا انتخاب بسیار مناسبی برای خانه، محل کار و حتی محیط های عمومی است. فقط کافی است نور و آب کافی را برای آن فراهم کنید. آن را به راحتی تکثیر کنید تا تعداد بیشتری از این گیاه شگفت انگیز داشته باشید و یا به دوستان خود هدیه دهید.

در مجموع در این مطلب سعی کردیم درباره گیاه سانسوریا، مسائل احتمالی و خلاصه همه آنچه درباره روش نگهداری از گیاه ضروری است بدانید به اضافه فواید خرید سانسوریا و نگهداری از آن در خانه یا محل کار اطلاعات لازم را در اختیار شما گذاشته باشیم؛ بااین حال چنانچه حین خواندن مطلب سوالی در مورد این گیاه به ذهنتان رسیده است، اما پاسخ آن را نیافته اید یا نیاز به مشاوره برای خرید گیاه دارید، از طریق بخش نظرات زیر همین مطلب سوالات خود را با کارشناسان گُل سِتان درمیان بگذارید تا در اسرع وقت به آن پاسخ دهند. ضمن اینکه در بخش خاتمهی مطلب نیز به سوالات پرتکرار شما درباره نگهداری از سانسوریا پاسخ داده ایم و می توانید پاسخ برخی از سوالات خود را نیز از آن ها دریافت کنید.

سوالات متداول شما درباره گیاه سانسوریا

چگونه رطوبت هوای اطراف گیاه سانسوریا را افزایش دهیم؟

کاشتن چند گیاه در کنار هم در یک گلدان می تواند راه مناسبی برای افزایش رطوبت باشد. این کار باعث می گردد آب به مقدار کافی به همه گیاهان برسد و آب کمتری جذب خاک گردد. همچنین می توانید دو گلدان را داخل هم قرار دهید. برای این کار، گلدانی را که گیاه را در آن کاشت اید، در یک گلدان بزرگ تر قرار دهید. فضای بین دو گلدان را با کود کافی پر کنید و آن را همیشه مرطوب نگه دارید. راه دیگر، استفاده از دستگاه های مرطوب کننده هواست. می توانید گیاهان خود را در یک اتاق قرار دهید و برای افزایش رطوبت از این دستگاه استفاده کنید.

آیا می توانیم با استفاده از سموم مخصوص بیماری های گیاه سانسوریا را کنترل و درمان کنیم؟

جواب منفی است. بیماری های سانسوریا اغلب به خاطر آبکمک نادرست ایجاد می شوند که قابل حل با مواد شیمیایی نیست. البته می توانید کمی الکل به برگ ها اسپری کنید، اما بهترین راه برای پیشگیری از بروز مشکل، اصلاح روش آبکمک است. مطمئن شوید که آب کافی به ریشه ها می رسد ولی در خاک انباشته نمی گردد. اگر خاک کاملا زهکشی نشده باشد و آب اضافی را از خود عبور ندهد، باعث پوسیده شدن ریشه و در نهایت از بین رفتن گیاه می گردد.

آیا گیاه سانسوریا سمی و خطرناک است؟

بله مقدار کمی سمی است، اما فقط در صورتی که آن را بخورید؛ درست است که سانسوریا منبع خوبی از فیبر است، اما هرگز طعم آن را امتحان نکنید. خوردن سانسوریا باعث تورم و بی حسی زبان می گردد و خطرناک است. پس توصیه م کنیم آن را از دسترس بچه ها و حیواناتی که احتمال دارد برگ های آن را بجوند دور نگه دارید.

دلیل زرد شدن برگ های سانسوریا چیست؟

زرد شدن و پژمرده شدن و ریختن برگ های گیاه سانسوریا نتیجه آبکمک بیش ازحد است. در چنین شرایطی مقدار آب و دفعات آبدهی را کم کنید. از قلم نیاندازید تا زمانی که خاک سانسوریا کاملا خشک نشده نباید به آن آب بدهید. اگر خاک برای مدت طولانی خیس باشد، باعث از بین رفتن ریشه می گردد. اگر برگ سانسوریای شما زرد شده جای نگرانی نیست، چند روزی به گیاه آب ندهید و اجازه دهید کاملا خشک گردد. پس از چند روز برگ ها مجددا طراوت خود را پیدا می کنند، این درحالی است که برگ ها خیلی زرد نشده باشند و درغیراینصورت اگر برگ ها خیلی زرد شده باشند و گیاه نتواند خود را بهبود بخشد باید آن برگ را از گیاه جدا کنید.

فلاح، کارشناس کشاورزی، طرز نگهداری از گیاه سانسوریا در منزل را در یک برنامه تلویزیونی، آموزش داده است.

در فیلم زیر، روش نگهداری از گیاه سانسوریا را مشاهده می کنید.