آیا فعالیت فکری شدید و چندکارگی، اندازه احتیاج به خواب را افزایش می دهد؟
به گزارش دانشنامه آریایی، اندازه خواب طبیعی از نظر علمی و آمار سازمانی
خواب به عنوان یکی از ضروریات اساسی بدن، در بهبود عملکرد جسمی و ذهنی، بازیابی انرژی، و بازسازی سیستم های عصبی و ایمنی بدن نقشی اساسی ایفا می نماید. سازمان بهداشت جهانی (WHO) و بنیاد ملی خواب (National Sleep Foundation) بر اساس تحقیق و مطالعات گسترده اعلام نموده اند که بزرگسالان به طور میانگین به 7 تا 9 ساعت خواب در شبانه روز احتیاج دارند. البته این اندازه با افزایش سن، به خصوص در سالمندان، ممکن است کاهش یابد و در مقابل، برای بچه ها و نوجوانان بیشتر باشد. بر اساس این تحقیقات، خواب کافی نه تنها به عملکرد عادی مغز و بدن یاری می نماید بلکه کیفیت خواب نیز مهم است؛ خواب عمیق و ترمیمی نقش حیاتی در تقویت حافظه، تمرکز، و کنترل عاطفی ایفا می نماید.
کمبود خواب می تواند به مرور زمان باعث اختلالات خواب، کاهش تمرکز، خستگی مزمن، و کاهش کارایی گردد و حتی در موارد شدیدتر با افزایش خطر بیماری های قلبی و عصبی همراه باشد.
تأثیر فعالیت فکری شدید و چندکارگی بر احتیاج به خواب
تحقیقات علمی حاکی از آن است که انجام فعالیت های فکری سنگین یا پیچیده، مانند مطالعه عمیق، حل مسائل پیچیده، ویرایش و نگارش، نظارت و تصمیم گیری لحظه ای، و پایش مداوم کارها، به شدت از منابع شناختی مغز استفاده می نماید. این فعالیت ها باعث فعال سازی منطقه ها مختلف مغزی به ویژه قشر پیش پیشانی مغز (Prefrontal Cortex) می گردد. این بخش مغز مسئول عملنمودهای اجرایی و شناختی همانند تصمیم گیری، حل مسأله، و کنترل عاطفی است که استفاده مداوم و بیش از حد از آن، می تواند باعث خستگی و استرس ذهنی گردد. در این شرایط، مغز برای بازسازی انرژی و کارکرد طبیعی خود احتیاج بیشتری به خواب پیدا می نماید.
یکی از مهم ترین تحقیقات در این زمینه به وسیله دانشگاه سوربن فرانسه انجام شد و نتایج آن در مجله Current Biology منتشر شد. این تحقیق نشان داد که فعالیت های شناختی فشرده به مدت چند ساعت سطح گلوتامات (Glutamate) را در قشر پیش پیشانی مغز افزایش می دهد. گلوتامات یکی از واسطه های شیمیایی است که در فعالیت های عصبی و انتقال پیغام های عصبی نقش دارد و تجمع بیش از حد آن در ناحیه پیش پیشانی، به خستگی شناختی و کاهش عملکرد ذهنی منجر می گردد. خواب عمیق به ویژه در طول مرحله REM به کاهش سطح گلوتامات یاری می نماید و به مغز فرصت بازسازی و بازگشت به حالت بهینه می دهد. بنابراین، با افزایش فعالیت ذهنی شدید و تجمع گلوتامات، احتیاج به خواب ترمیمی و عمیق نیز بیشتر می گردد تا از آسیب به عملکرد شناختی جلوگیری گردد.
تبلیغ متنی
ویزای مولتی آلمان
-
علت و عوارض مشکل پزشکی از چیست؟
چندکارگی ذهنی و اثر آن بر احتیاج به خواب
چندکارگی (Multitasking) یکی از رایج ترین و سنگین ترین شکل های فعالیت ذهنی است که در آن مغز به صورت مداوم باید اطلاعات و فعالیت ها را پردازش کند و از یک کار به کار دیگر منتقل گردد. چندکارگی نه تنها احتیاج به توجه و تمرکز بیشتری دارد، بلکه مغز را تحت فشار برای تصمیم گیری سریع و مدیریت منابع ذهنی قرار می دهد. در پژوهشی که به وسیله محققان دانشگاه استنفورد صورت گرفت، نشان داده شد که چندکارگی باعث کاهش کارایی ذهنی، افزایش استرس و کاهش قدرت تمرکز می گردد. این پژوهش بیان می نماید که چندکارگی به علت تقسیم منابع ذهنی و احتیاج به تغییرات سریع بین وظایف، خستگی شناختی را افزایش می دهد و در نتیجه فرد به خواب بیشتری برای بازسازی و بازیابی احتیاج پیدا می نماید.
تأثیر فعالیت های فکری مستمر بر کیفیت خواب
افرادی که فعالیت های فکری مداوم دارند، مانند ویراستاران، نویسندگان، و تحلیل گران، به علت استفاده مستمر از منابع شناختی، احتیاج بیشتری به خواب با کیفیت پیدا می نمایند. خواب کافی به مغز یاری می نماید تا در طول مرحله REM، فعالیت های ذهنی و خاطرات را پردازش کند و با بازسازی ارتباطات عصبی، توانایی تمرکز و یادگیری را تقویت کند. این امر به ویژه در افرادی که فعالیت هایشان احتیاجمند تصمیم گیری های سریع و پایش عملکرد است، اهمیت بیشتری دارد.
علاوه بر این، تحقیقاتی در سال های اخیر نشان داده است که افرادی که تحت فشار ذهنی بالا هستند، ممکن است با اختلالات خواب روبرو شوند. مثلاً در تحقیق منتشر شده در Frontiers in Psychology، تعیین شد که فعالیت های ذهنی فشرده می تواند بر کیفیت خواب تأثیر منفی بگذارد و موجب بروز علائم بی خوابی گردد. بی خوابی به مرور باعث خستگی مفرط و کاهش کارایی ذهنی می گردد، که خود احتیاج به خواب بیشتر را تشدید می نماید.
به طور کلی، فعالیت های ذهنی شدید، چندکارگی و استفاده مداوم از توان شناختی مغز، احتیاج به خواب را افزایش می دهد. برای مقابله با خستگی و بهبود عملکرد ذهنی، داشتن خواب کافی و با کیفیت بسیار مهم است. خواب عمیق به مغز یاری می نماید تا منابع خود را بازسازی نموده و تعادل شیمیایی و عصبی را به دست آورد. این یافته ها نشان می دهد که افراد فعال در حوزه های فکری بهتر است برای حفظ بهره وری و سلامت ذهنی، زمان کافی برای خواب مناسب اختصاص دهند و برنامه ای منظم برای استراحت و بازیابی داشته باشند.
منبع: یک پزشک